W okolicach Katmandu - Bhaktapur i wiejski Nepal

Posty z Kathmandu będą dość chaotycznym zlepkiem historyjek i obserwacji (jak ten poprzedni), bo ogólnie rzecz biorąc, z dnia na dzień, żyjemy sobie dość nudno – pobudka o 7:30 – szpital/trening – lunch – wędrówki po mieście/zwiedzanie. Nepal sam w sobie jest dość spokojny (pod względem rozrywek), a nami nikt szczególnie z rodziny czy IFMSA się nie zajmuje.

Wieża Dharahara stała się w Kathmandu symbolem

Spacery po mieście i poznawanie go dostarcza nam jednak wystarczającej ilości zabawy. W Nepalu na przykład rząd charakteryzuje rozbrajająca szczerość w związku z czym istnieje tu Urząd ds. Nadużyć Władzy i osobny Urząd ds. Prania Pieniędzy, a w gazecie widzieliśmy ostatnio konkurs na bloga komentującego oświadczenie, że jakiś kolejny urząd dobierze się do wszystkich NGOsów wykorzystujących pieniądze w „niewłaściwy sposób”. Ze zwiedzania i spacerów zwykle wracamy piechotą, bo po pierwsze ciężko nam je ogarnąć bez nepalskiego, a po drugie nierzadko ma się tylko połowę ciała w busie. Busy dołączają do masy motocykli, skuterów i samochodów, którymi dzielnie na większych skrzyżowaniach sterują na specjalnych stanowiskach policjanci. Światła w Katmandu owszem są, ale usłyszeliśmy, że nie działają od dawna dlatego, że zainstalował je w ramach współpracy rozwojowej rząd japoński... na drogich japońskich częściach na które Nepal nie może sobie pozwolić. Niech żyje dobra pomoc.


Bhaktapur, Durbar Square

Momo przygotowane wczoraj przez naszych gospodarzy

Ku naszej radości w Nepalu podejście do wegetarianizmu nie jest aż tak ścisłe jak w Indiach. Przekąsić można więc nie tylko luksusowego w Indiach kurczaka, ale i baraninę, słyszałam coś o wieprzowinie oraz... bawoła. Kiedy oglądam bawoła pracującego w polu nie widzę wielkich różnic między nim a krową, ale widać nie wszyscy mogą być święci. W zawiązku z tym dnia w wersji „buff” bywają często tańsze od kurczaka. Poza tym jedzenie jest zbliżone do indyjskiego, a o nim (mam nadzieję) później.

Bhaktapur

Kiedy chodzimy po okolicy wygląda to tak, jakby w 2012/2013 zjechały się do Nepalu tłumy turystów. Normalnie obstawiałabym może 2010 (bo w 2008 nastąpił przewrót), ale wiele knajp nastawionych na turystów powstało w 2013 właśnie i od 2013 trzeba w niektórych miejscach płacić niewyobrażalne na ten region sumy za wstęp do zabytków. W Indiach absolutnie nie mieliśmy problemu z płaceniem i faktem segregacji na Hindusów i niehindusów, bo ceny były poza Taj Mahal rozsądne. Tu natomiast biorą się z sufitu (lub być może z tego że o przetrwanie każdy - nawet zabytki - walczy tu sam i wygląda to tak jakby nie było żadnej rządowej pomocy na odbudowę niczego) i staramy się migać. Ceny podskoczyły ponoć dodatkowo po kwietniowym trzęsieniu i w mocno zniszczonym Bhaktapurze, 6 kilometrów od Katmandu za sam wstęp do obstawionego budkami z biletami centrum miasta trzeba zapłacić 1500 rupii. Kolejny 1000 w świątyni Pashupati i 750 na Durbar Square i jeśli jesteście w Katmandu na 2-3 dni, bez problemu pożegnacie się z sumą podobną pewnie do wydanej na oglądanie zabytków Paryża. Warto jednak powiedzieć, że każde z tych miejsc naprawdę trzeba zobaczyć.

gdzieś w okolicach Sindhukot

We wtorek rano mieliśmy malutkie trzęsienie ziemi, ponoć było to koło 4,3 stopni w skali Richtera. Myślałam że pacjent siedzący po przeciwnej stronie stołu kopnął go, ale dr Andrew i reszta ekipy która przeżyła poprzednie trzęsienia, wiedziała co to. Chwilę później napisał też do mnie Esteve – jego trening został przerwany z obawy przed czymś większym. Dopiero jadąc do Bhaktapuru uświadomiliśmy sobie jak duże są zniszczenia po kwietniowym trzęsieniu. Wiele budynków, w tym świątyń, zawaliło się lub nie nadaje się do mieszkania i jest powoli rozbieranych na olbrzymie stosy cegieł, belek i błota na środku ulic. Na większych przestrzeniach na zewnątrz miasta wciąż stoją namiotowe wioski. Co ciekawe bardzo duża część namiotów, jeśli nie wszystkie w miastach, pochodzi od Chińskiego Czerwonego Krzyża, o czym w naszych mediach raczej się nie usłyszy. Wygląda na to, że Chiny mimo złej sławy dość intensywnie angażują się w pomoc w konfliktach i katastrofach (pamiętacie że Chiny ewakuowały Polaków z Jemenu?).

lekcje w tymczasowej blaszanej szopie

W drugi dzień weekendu, który tutaj nie jest weekendem, tylko niedziela pierwszym dniem pracującym (weekend od piątku po południu do soboty wieczór) wybraliśmy się oglądać szkołę, którą ma rozbudowywać NGO z którym Esteve nawiązał współpracę. Nazwa oczywiście mówi sama za siebie – Society for Partners in Development – nic. I też tak szeroki jest wachlarz zainteresowań organizacji – co złapią, to robią. Znacie grupę lekarzy która chce przyjechać leczyć za darmo w Nepalu? Będzie zorganizowane. Pomagają ośrodkowi zdrowia, szkole, budują ścieki i studnie. I przy okazji podkreślają że są bogaci, więc NGO jest z czystości serca, nie potrzeby utrzymania rodziny ;). Tak więc jechaliśmy w 9 osób jeepem żeby pomierzyć plac szkolny. Wioska nazywa się Sindhukot i mimo, że mniej więcej jej tereny obejmuje jeszcze mapa Doliny Katmandu dojazd zajął nam 3 godziny. Przejechaliśmy rzekę, kilka razy pobieżnie ogarnięte osuwisko, a najwspanialsze jest to, że co pewien czas mijały nas zdezelowane, publiczne autobusy cudownym sposobem dające sobie radę w tych warunkach. Żeby być kierowcą autobusu na nepalskich drogach naprawdę trzeba mieć jaja.

Wynagrodzeniem były widoki, jak te które widzieliśmy kiedy przyjechaliśmy do Nepalu, tylko jeszcze lepsze. Wioski, tarasowe uprawy ryżu, góry. Naszym pierwszym przystankiem był ośrodek zdrowia opiekujący się miesięcznie 300 pacjentami i porządnie doposażony w namioty i toalety przez UNICEF i WHO. Pracować w takim miejscu... to prawdziwa medycyna! Praktykowana przez paramedyków, bo lekarze dostępni są tylko w większych miastach. Moim zadaniem było wymyślenie czego mogą w takim miejscu potrzebować, ale nie czułam się szczególnie kompetentna. Paramedyk stwierdził, że mogliby dostać mikroskop do analizy – pozamedyczni niech wybaczą – stolca w poszukiwaniu pasożytów. Czy tylko ja nie umiem takich cudów skończywszy medycynę?! Ośrodek zdrowia jest też uprawniony do prowadzenia (za pomocą badania fizykalnego) ciąż (4 obowiązkowe kontrole, żeby dostać becikowe w wysokości 1900 rupii = 18 euro) i porodów.

Przy świątyni Pashupati



uroczystości pogrzebowe

Następnym przystankiem była szkoła, do której uczęszcza 140 dzieci, ale bogu dzięki tego dnia nie było ich aż tyle. Większość mieszkańców tych okolic należy do kasty nietykalnych i zajmują się garbarstwem (i hodowlą warzyw i owoców na własne potrzeby). Kiedy skończyliśmy wizytę w szkole w jednym z domów urządzono nam poczęstunek z ogórków, jabłek i gotowanej kukurydzy.

Katmandu, Durbar Square

Na początku dzieci były nieco onieśmielone, ale po pewnym czasie musiałam wszystkim po kolei robić zdjęcia. Wchodziliśmy też do klas w których nie było nauczycielki (są tylko dwie rotujące pomiędzy 5 klasami którym zadają ćwiczenia do zrobienia, co kończy się tak że większość niepilnowanych dzieciaków biegała po trawniku :p) i na powitanie rozlegało się śpiewane „Good morning Miss!”. Cykałam kilka zdjęć, dziękowałam i na wyjściu słyszałam „Goodbye bye Miss!”. Były przekochane.

tak oglądaliśmy zdjęcia - jestem w środku!

a tak jechaliśmy do Sindhukot

spróbowaliśmy nepalskiego granizado...

Wracając utknęliśmy na trochę, bo okazało się, że na tych dość niedostępnych drogach kursują ciężarówki i jedna akurat nie potrafiła objechać osuwiska, które zaczął usuwać spychacz. Dookoła kręcili się ubrani w robocze ciuszki kolesie z włoskim akcentem. Okazało się że należeli do Cooperativa Muratori e Cementisti, włoskiej firmy wykonującej projekty budowlane na całym świecie. Kiedy dojeżdżaliśmy do miasta mijały nas samochody wypełnione kolesiami ubranymi na pomarańczowo, inni obowiązkowo boso szli bokiem ulicy. Wytłumaczono nam, że wszyscy zmierzali na całonocne świętowanie nad brzegiem rzeki. Kolejnego dnia wybraliśmy się do Pashupati, miejsca pogrzebów i świątyni Shivy, gdzie kontynuowano obchody, a do bramy stał kilometrowy ogon kobiet z ofiarami dla bogów. Od naszej rodziny dowiedzieliśmy się że to dzień postu, kiedy przez cały dzień nie je się absolutnie nic i kończy pani roti czyli rozpuszczonym w wodnistej zupie roti. Próbowałam znaleźć to święto w hinduskim kalendarzu, ale zadanie mnie przerosło – w hinduskim kalendarzu jest tyle informacji i tyle świąt każdego dnia dla tylu regionów, że konia z rzędem dla tego który go rozumie. Kiedy zresztą na początku zapytaliśmy naszej rodziny czy będą w czasie naszego nepalskiego pobytu jakieś święta, stwierdzili, że nie bardzo i nawet o nim nie wspomnieli. Ot, maleńkie święto. Jak bym chciała tu być kiedy naprawdę się dzieje!